Jowisz to największa planeta w naszym układzie słonecznym, jest niewątpliwie jednym z najbardziej fascynujących ciał niebieskich. Jego potężne rozmiary, dynamiczna atmosfera i tajemnicze zjawiska meteorologiczne sprawiają, że jest to obiekt intensywnych badań naukowych.
- Podstawowe informacje o Jowiszu
- Orbita i okres Obiegu
- Warunki atmosferyczne na Jowiszu
- Źródło ciepła i energii
- Strefy i pasy Jowisza
- Ciekawe zjawiska atmosferyczne na Jowiszu
- Skład atmosfery Jowisza
- Powierzchnia i temperatura Jowisza
- Wnętrze Jowisza
- Badania Jowisza
1. Podstawowe informacje o Jowiszu
Jowisz to piąta planeta od Słońca w naszym układzie słonecznym i pierwsza z tzw. planet-olbrzymów. Jest ona ponad 11 razy większa od Ziemi pod względem średnicy równikowej, a jej masa jest 318 razy większa od masy Ziemi.
2. Orbita i okres Obiegu
Jowisz okrąża Słońce na zewnętrznym obrzeżeniu orbity Marsa. Mimo tego sąsiedztwa, Jowisz bardzo się różni od „Czerwonej Planety”, zarówno pod względem wielkości i masy, jak i składu chemicznego, budowy wewnętrznej i zjawisk na nim zachodzących. Średnia odległość Jowisza od Słońca wynosi około 778,4×10^6 km, a jego okres obiegu wokół Słońca trwa 11 lat i 315 dni.
3. Warunki atmosferyczne na Jowiszu
Warunki atmosferyczne na Jowiszu różnią się drastycznie od tych, które znamy na Ziemi. Wiatry wiejące w atmosferze Jowisza osiągają prędkość 150 m/s, co jest pięciokrotnie wyższą prędkością niż najsilniejsze huragany na Ziemi.
4. Źródło ciepła i energii
Jowisz jest jednym z tych ciał niebieskich, u których decydujące znaczenie ma wewnętrzne źródło ciepła. W przeciwieństwie do mniejszych planet, takich jak Ziemia, Wenus czy Mars, gdzie energia słoneczna ma zasadniczy wpływ na warunki pogodowe, Jowisz wypromieniowuje dwukrotnie więcej energii, niż otrzymuje od Słońca.
5. Strefy i pasy Jowisza
Z Ziemi, Jowisz wygląda jak owalna tarcza przecięta wieloma jasnymi i ciemnymi smugami, równoległymi do równika planety. Jasne smugi to tzw. strefy, a ciemne to pasy. Strefy są zazwyczaj białe lub pastelowo-żółte, natomiast pasy charakteryzują się czerwonobrązową barwą w wielu odcieniach.
6. Ciekawe zjawiska atmosferyczne na Jowiszu
Na Jowiszu obserwuje się wiele fascynujących zjawisk atmosferycznych. Do nich należy m.in. Wielka Czerwona Plama, ogromny cyklon atmosferyczny na południowej półkuli Jowisza, którego długość w kierunku równoleżnikowym przekracza 20 000 km, a w kierunku południkowym ok. 12 000 km.
7. Skład atmosfery Jowisza
Atmosfera Jowisza składa się głównie z wodoru dwuatomowego (90%) i helu (10%). Występują w niej również śladowe ilości amoniaku, metanu, siarkowodoru, a także acetylenu, etanu, fosforowodoru, cyjanowodoru, wodorku germanu i tlenku węgla.
8. Powierzchnia i temperatura Jowisza
Jowisz nie posiada wystarczająco twardej powierzchni, na której można by stanąć. W miarę zbliżania się do planety, atmosfera stopniowo przeistacza się w ciecz. Zewnętrzną warstwę Jowisza, o grubości około 25 000 km, stanowi najprawdopodobniej ciekły wodór cząsteczkowy o temperaturze ponad 2000 K i ciśnieniu tysięcy atmosfer.
9. Wnętrze Jowisza
Pod zewnętrzną warstwą Jowisza znajduje się niewielkie, bardzo ciężkie jądro, złożone głównie z krzemianów i żelaza, które występują tam w temperaturze około 30 000 K i pod ciśnieniem ok. 100 000 000 atmosfer.
10. Badania Jowisza
Jowisz jest jednym z najważniejszych celów badań kosmicznych. Jego ogromne rozmiary, skomplikowana atmosfera i unikalne zjawiska meteorologiczne sprawiają, że jest to ciało niebieskie o niezwykłym znaczeniu dla nauki. Przyszłe misje mają na celu dalsze zrozumienie tych zjawisk, co z kolei może pomóc w lepszym zrozumieniu naszego własnego układu słonecznego.
Zobacz także: